Görsel İletişim Tasarımı Terimleri – 1

Görsel İletişim Tasarımı 1. sınıf ders notudur. 100 maddeden oluşmaktadır. Bir sonraki yazıda Görsel İletişim Tasarımı Terimleri – 2 başlığı altında devamı gelecektir.

1. Alan Derinliği: Fotoğrafın ana konusunun önü ile arkası arasında kalan netliğin en keskin olduğu bölgeye verilen isim.
2. Altın Oran: Yaklaşık 8/13’lük bir oranın mutlak güzelliğin oranıdır. Bugün kullanılan bazı kağıt ebatları altın orandan yola çıkılarak oluşturulmuştur.
3. Art Deco: Adını 1925 yılında Paris’te düzenlenen uluslar arası dekoratif sanatlar ve modern endüstriler fuarında olan bu sanat akımı geometrik desenlerin, parlak renklerin, plastik ve camın kullanıldığı dekoratif bir tasarım tarzıdır.
4. Art Nouveau (Yeni Sanat): 1894 ile 1914 yılları arasında gelişen ve süsleme bakımından zengin bir dekorasyon, mimarlık ve sanat tarzıdır. Tekrar tekrar kullanılan çizgiler ile yaprak çiçek ve sarmaşık betimlemeleri bu tarzın en ayırt edici unsurlarıdır.
5. Asimetri: Sayfa düzeninde resim ya da metin alanlarının sayfanın kenarlarına olan uzaklıklarının uyumlu ya da dengeli olmasıdır.
6. Avantgard: Genel olarak kabul gören şeylerle ilgili yerleşik sınırlamaları zorlayan işlere verilen isimdir.
7. Bauhaus: 1919’da mimar Walter Gropius’un tarafından kurulan sanat ve tasarım okulu. Bu okulun tarzı geometrik şekilleri kullanışıyla diğer tarz ve akımlardan ayrılır.
8. Beyaz Alan: Bir tasarımı oluşturan grafik ve metin gibi unsurları çerçeveleyen ve üzerine hiç baskı yapılmamış boş alanlardır.
9. Çözünürlük: Bir digital görüntünün içinde sakladığı bilginin miktarına verilen isim. Çözünürlük ne kadar yüksekse görüntünün barındırdığı bilgi o kadar çoktur ve görüntü de o kadar ayrıntılıdır.
10. Dadacılık: Başlarında  Triston Tzara’nın bulunduğu Avrupalı bazı yazarlar ve sanatçıların başlattıkları bir sanat akımıdır. Anarşi ve isyan unsurları içeren yapıtları ile birinci dünya savaşının yarattığı kıyıma duydukları öfkeyi kurumsallaştırmış sanat akımıdır.
11. Fibonacci Sayıları: Her bir rakamın kendisinden önce gelen iki rakamın toplamından oluştuğu
12. Frutiger Tablosu: Trutiger tarafından geliştirilen ve bir karakter ailesine mensup karakterlerin genişliğini ve kalınlığını belirlemekte kullanılan font numaralandırma sistemine verilen isim.
13. Gömülü Harfler: Bir paragrafın ilk büyük harfinin belirli bir satır sayısını kaplayacak yükseklikte paragrafın içine gömülmesi.
14. Harf Aralarını Açmak: Yazıyı uyumlu ve dengeli bir şekilde dizebilmek amacıyla bir kelimeyi oluşturan harflerin aralarındaki boşluğun arttırılma işlevi.
15. Harf Aralarını Kapatmak: Karakterin görüntüsünü ve verdiği etkiyi arttırmak için harfleri birbirine yaklaştırma işlevi.
16. Harf Taban Çizgisi: Büyük harflerin tümünün ve küçük harflerin çoğunluğunun üzerine yerleştiği hayali çizgi.
17. İSO Kağıt Ebatları: ABD’nin ve Kanada’nın dışında Dünya’nın pek çok yerinde ve Avrupa’nın bütününde kullanılan standart kağıt ebatları. Modern İSO sisteminde kağıdın en, boy oranı ikinin kare köküne denk gelir. A boyutunda bir kağıdın yüzeyi bir m²’dir.
18. İdeogram: Bir fikri temsil eden sembol. İdeogramlar çoğunlukla yönlendirme tasarımında kullanılırlar.
19. İtalik: Ekseni 7 ila 20 derece arasında bir açıyla eğilerek çizilmiş karakterlerdir.
20. Kaligrari: Kesik uçlu bir kalem , divit veya fırça yardımıyla harflerin uzun ve akıcı çizgileriyle değişen çizgi kalınlıkları ve uzunluklarıyla yazılması sanatıdır.
21. Kitsch: Çoğunlukla popüler kültürün yarattığı aşırı duygusal ve özenti olarak kabul edilen bir sanat akımı.
22. Kolaj: Kağıt ve kumaş parçalarının, fotoğrafların ve çeşit çeşit başka malzemelerin kesilip yapıştırılarak ve anlamlı bir bütün yaratmayı amaçlayan görüntü oluşturma tekniği.
23. Kübizm: 1908 ve 1914 yılları arasında Paris’te ortaya çıkan öncülüğünü Picasso’nun yaptığı bir sanat akımıdır. Kübistler konularını parçalara ayırır. Bu konuları ayrı tuval üzerinde birçok bakış açısından görüyormuşçasına resmeder.
24. Logo: Bir şirketin, ürünün hizmetin karakterini temsil eden grafik sembollere verilen isim.
25. Majiskül (Büyük Harf) : Büyük harflere denir.
26. Müniskül: Küçük harflere denir. Küçük harfler 8 ila 10. Yy arasında bugünkü Fransa ve Almanya topraklarında hüküm süren Şarlman hanedanlığı zamanında ortaya çıkmıştır.
27. Modernizm: Kübist, sürrealist ve dadaist akımlardan geçerek gelişen modernizmi batı toplumunun endüstrileşmesi ve şehirleşmesi şekillendirmiştir. Bu dönemde işlev biçiminden önce gelir distüriyle ifade edilen işlevsellik neyin modern olduğunun belirlenmesinde anahtar rol oynamıştır.
28. Pasportu: Bir görsel unsuru çerçeve içine alan boşluk.
29. Perforaj: Bir kağıdın üzerine bir delgeç vasıtasıyla ya da kesilerek açılan bir sıra küçük deliğe verilen isim.
30. Piksel: İngilizce picture ve element kelimelerinin ilk hecelerinden oluşan kısaltma. Bir araya gelecek dijital görüntüleri oluşturan en küçük noktacıklara verilen isim.
31. Piktogram: Bir hareketi ya da durumu bir dizi görsel referans ya da ipucu yoluyla betimleyen grafik unsurudur.
32. Postmodernizm: İkinci Dünya Savaşından sonra gelişmeye başlayan ve günümüze kadar süren bir yaratıcılık akımı. Postmodernizm parçalara ayırma anlaşılmazlık gibi kavramlar yoluyla otoriteyi ve kurulu düzeni yapı sökümüne uğratarak güvenilir ve herkes için geçerli bir gerçekliğin varlığına dair fikirlerle mücadele etmek üzerine kuruludur.
33. Punto: Bir karakteri içine alan dikdörtgenin üst çizgisinden alt çizgisine kadar olan uzunluğunu anlatmakta kullanılan ölçü birimi.
34. Rekto ve Verso: Açık bir kitabın sayfalarına baktığımızda rekto sağ verso ise sol sayfadır.
35. Renk Çarkı: Renk septumunun dairesel bir temsili. Renk çarkı renklerin birbiriyle ilişkilerini açıklamaya yardımcı olur. Renkleri nasıl sınıflandırdıklarını gösterir ve tasarımcıya birincil, ikincil ve üçüncül renk tasarımı tonlarını bir bakışta görme ve uyumlu renk bileşimleri yaratabilme imkanı verir.
36. CMYK:  Ana renklerin mürekkepleridir. C Mavi, M Fuşya, Y Sarı, K Siyahtır.
37. Renk Özü: Bir nesneden yansıyan ya da o nesneden aktarılan renk.
38. Renk Parlaklığı: Belli bir parlaklık tonunun tam griden tam renkliye kadar uzanan çeşitliliğidir.
39. RGB: Kırmızı, yeşil ve mavi eklenen ana renklerdir. Bir araya geldiklerinde beyaz ışığı oluştururlar.
40. Satır Aralığı: Bir yazı satırını oluşturan harflerin üzerine oturdukları taban çizgisinin bir üstteki ya da bir alttaki harflerin taban çizgisine olan uzaklığına verilen isimdir.
41. Sepya: Bir çeşit mürekkep balığının salgılarından elde edilen ve 19. yy ile 20. yy başlarında üretilen illüstrasyonları ve fotoğrafları çağrıştıran koyu kahve rengi bir mürekkep ya da pigmente verilen isimdir.
42. Serifli ve Serifsiz Karakterler: Okuyucunun gözüne satırı takip etmekte yardımcı olan ve harflerin dikey ya da yatay çizgilerin ucunda bulunan kıvrımlara serif denir.
43. Serigrafi Baskı: Görüntünün şeffaf olmayan ve kıvamlı bir boyanın ipek gerili bir çerçeveden geçirilerek kağıt, karton, cam vs. yapıştırılması yoluyla elde edildiği bir baskı çeşidi.
44. Silüet: Bir görüntünün kontrast bir zemin üzerinde sadece dış hatları belli olacak şekilde resmedilmesi.
45. Simetri: Bir görüntünün ayna tersi olduğu bir düzen biçimi.
46. Süprint: Tek bir renkle o rengin tonlarını kullanarak yapılan baskı türü.
47. Sürrealizm: 20. yy başlarında ortaya çıkmış avangart bir sanat akımı. Bilinç alrının yaratıcı potansiyelinin birbirleriyle son derece ilgisiz nesnelerin birleştirmes yoluyla bir araya getirilmesi son derece ilgisiz nesnelerin birleştirme yoluyla bir araya getirilmesi sonucu ortaya çıkan görüntüler.
48. Şömiz: Özellikle kapakları sıvama cilt olan kitapları korumak için üzerine geçirilen kağıt gömlek.
49. Taşma Payı: Kesim işleminden sonra sayfanın her yerini bütünüyle kaplamış gibi gözükmesi gereken bir rengin ya da görüntünün sayfa sınırlarının dışına taşırılması işlemi. Sayfanın ya da görüntünün etrafına basılan kesim(kros) işaretleri sayfanın nereden kesileceğini gösterir.
50. Tepe Noktası: Bir harfin örneğin A harfinin sağ ve sol bacaklarını oluşturan çizgilerin birleştiği nokta.

2. kısım için lütfen burayı tıklayın.